Acil Eylem Planları

Acil Durum Planı Nedir?

İşyerlerinde çalışmaları olumsuz yönde etkileyecek sonuçlar yaratmasını engellemek, acil ve istenmeyen durum sırasında ve sonrasında olağan hizmetlerin devam edilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmış plan ve programlardır. Olası felaketlere karşı hazırlıklı ve organize olmak, önceliklerin ve kritik süreçlerin belirlendiği,  detaylı ve organize bir iş devamlılığını sağlayan planlardır. Acil durum; çalışanlar, müşteriler, ziyaretçilerde ölüm ve ciddi yaralanmaya neden olabilecek veya işin durmasına, faaliyetlerin aksamasına, fiziksel veya çevresel olarak zarar görmesine, tesisin mali yapısının bozulmasına  neden olabilecek, plan dışı, istem dışı gelişen olaylardır. Bu olaylara örnek olarak;

• Yangın
• Kimyasal madde kazaları
• Sel ve su baskınları
• Sabotaj
• Patlamalar
• Deprem

Acil Durum Eğitimlerini Kimler Almalıdır?

• Acil durum müdahale ekipleri
• Kriz masası yönetim kadrosu

Acil Durum Eylem Planı Hazırlık Aşaması:

Acil Durum Eylem Planı’nda amaç; olayların çıkmaması, büyümemesi veya büyüdüğü takdirde yapılacak olan tüm çalışmaların önceden belirlenmesi ve görev yapan tüm çalışanların görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesidir. Bu bağlamda işyerindeki çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ve çevre şartlarını dikkate alıp;

• Olması muhtemel acil durumları değerlenir.
• Çalışanları ve çalışma çevresini etkileyebilecek tüm olası acil durumları belirlenir.
• Meydana gelebilecek acil durumların etkilerini önleyici ve sınırlayıcı tedbirler alınır.
• Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak için gerekli ölçümleri ve değerlendirmeleri yapılır.
• Aram, kurtarma, yangın ve ilk yardım  ekipleri oluşturul ve eğitimleri verilir.
• Acil durumlara hazırlanmak maksadıyla tatbikatlar planlanarak  Acil Durum Planı hazırlanır.

İş Yerinde Acil Durum Planı Yaptırma Zorunluluğu ve Önemi

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği, tüm iş yerlerinde acil durum planı hazırlamak zorunludur. Bu zorunluluk iş yerinde meydana gelebilecek yangın, patlama ve doğal afet gibi durumlara karşı çalışanların ve iş yerinin güvenliğini sağlamayı amaçlar. 

Acil durum planları, sadece olay anında ne yapılması gerektiğini değil, aynı zamanda bu tür durumların önceden nasıl önlenebileceğine dair stratejileri de içermelidir. Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte, işverenlerin bu tür planları oluşturması ve düzenli olarak güncellemesi, hem yasal bir yükümlülük hem de iş sağlığı ve güvenliği kültürünü geliştiren bir adım hâline gelmiştir. 

Acil durum planlarının varlığı, çalışanların güvenlik hissini artırarak motivasyonlarını olumlu yönde etkiler. Aynı zamanda iş yerinin sürdürülebilirliğini de destekler. Eğitimler ve tatbikatlarla desteklenen acil eylem planları, çalışanların acil durumlara karşı daha hazırlıklı olmasını sağlar ve etkili iletişim kanallarının oluşturulmasına yardımcı olur. Bu sayede iş yeri güvenliği sadece bir yasal gereklilik olmaktan çıkarak sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmanın temel bir unsuru hâline gelir.

Acil Durum Planlama Süreci Aşamaları Nelerdir?

Acil durum planlama süreci, detaylı ve dikkatli bir şekilde ele alınması gereken bir dizi adımdan meydana gelir. Bu adımlar aşağıda sıralanmıştır:

Risk Analizi ve Değerlendirme

İş yerinde mevcut tehlikelerin belirlenmesi ve bu tehlikelerin yol açabileceği risklerin değerlendirilmesi, acil durum planlama sürecinin ilk ve en önemli adımıdır. Bu aşamada, iş güvenliği uzmanları ve işyeri hekimlerinin katkısı büyük önem taşır. Mevcut tehlikelerin yanı sıra olası acil durumlar ile ilgili senaryolar da oluşturulmalı ve bu durumlar için gerekli önlemler geliştirilmelidir.

Plan Hazırlığı ve Dokümantasyon

Belirlenen riskler doğrultusunda, acil durum planının yazılı hâle getirilmesi ve gerekli prosedürlerin oluşturulması gerekir. Acil durum planı; işletmenin yapısına, büyüklüğüne ve özelliklerine göre özelleştirilmelidir. Diğer bir önemli nokta, planın güncel kalması için düzenli olarak gözden geçirilmesi gerekliliğinin göz ardı edilmemesidir.

Eğitim ve Tatbikatlar

Hazırlanan planın etkin bir şekilde uygulanabilmesi için çalışanlara eğitim verilmeli ve düzenli tatbikatlar yapılmalıdır. Bu tatbikatlar, acil bir durumda çalışanların nasıl hareket etmeleri gerektiğini öğretir ve planın etkinliğini artırır. Eğitimlerde, çalışanların acil durum ekipmanlarını nasıl kullanacakları, hangi yolları takip edecekleri ve toplanma alanlarının nerede olduğu gibi bilgiler verilmelidir.

Güncelleme

İş yerinde meydana gelebilecek değişiklikler doğrultusunda, acil durum planları düzenli olarak gözden geçirilmeli ve güncellenmelidir. Yeni ekipmanlar, personel değişiklikleri veya iş süreçlerindeki değişiklikler gibi faktörler ise planın yeniden gözden geçirilmesini gerektirebilir.

Acil Durum Planı Nasıl Belirlenir?

Acil durum planları, her iş yerine özgü riskler ve ihtiyaçlar doğrultusunda titizlikle belirlenmelidir. İş yerinin yapısı, çalışan sayısı, kullanılan ekipmanlar ve çevresel faktörler göz önünde bulundurularak olası acil durumlar için detaylı bir plan oluşturulmalıdır. Acil durum planı; acil durumlar için gerekli ekipmanların yerleri, kaçış yolları, toplanma alanları ve bu alanlarda yapılacak işlemler gibi bilgileri kapsamlı bir şekilde içermelidir. 

Bunlara ek olarak acil durumlarda kullanılacak iletişim yöntemleri, çalışanların birbirleriyle ve yöneticileriyle nasıl irtibat kurabilecekleri, sosyal medya ve diğer dijital platformların nasıl kullanılacağı gibi detaylar da planın bir parçası olmalıdır. Dış kurumlarla koordinasyon, yerel acil durum hizmetleriyle iletişim ve destek alma yöntemleri hakkında bilgiler sunulmalıdır. 

Acil durum planının etkili olması için tüm çalışanların bu durumlardan haberdar olması sağlanmalı ve düzenli olarak tatbikatlar yapılarak bilgilerin tazelenmesi teşvik edilmelidir. Böylece, acil bir durumda herkesin ne yapması gerektiği konusunda net bir anlayışa sahip olması sağlanabilir.

Acil Durum Planında İşverene Düşen Yükümlülükler Nelerdir?

İşverenverin, acil durum planları kapsamında çeşitli yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu yükümlülükleri belirli kategoriler altında sınıflandırmak mümkündür.

Riskleri Belirleme ve Değerlendirme

İşveren, iş yerinde mevcut tehlike ve riskleri önceden belirleyerek olası acil durumları önlemelidir. Bu süreçte, çalışanların görüşlerine ve deneyimlerine de başvurulması faydalı olabilir. Çalışanların günlük iş akışlarında karşılaştıkları zorluklar ve gözlemleri, riskleri daha iyi anlamak için önemli bir kaynak oluşturur. Düzenli olarak risk değerlendirme toplantıları yapmak ise sürekli değişen iş ortamında yeni riskleri tespit etmeye yardımcı olabilir.

Ekipman ve Kaynak Temini

Acil durumlar için gerekli ekipmanların temin edilmesi ve çalışanların bu ekipmanları nasıl kullanacakları konusunda bilgilendirilmesi son derece önemlidir. Bu ekipmanlar arasında yangın söndürücüler, ilk yardım çantaları, acil durum lambaları ve acil çıkış işaretleri gibi unsurlar yer almalıdır.

Söz konusu ekipmanların düzenli olarak kontrolü ve bakımı yapılmalı, eksik veya arızalı ekipmanlar hızlı bir şekilde yenilenmelidir. Çalışanlara ekipman kullanımı konusunda pratik eğitimler verilmesi sayesinde bu tür durumlarda daha hazırlıklı olmaları sağlanabilir.

Eğitim ve Tatbikatlar

İşveren, çalışanlara düzenli olarak eğitimler vermeli ve tatbikatlar düzenlemelidir. Bu, çalışanların acil durumlara hazırlıklı olmasını sağlar ve acil durum anında kaygı düzeylerini azaltır. Eğitim programları farklı senaryoları kapsamalı ve çalışanların bu senaryolar karşısında nasıl hareket edeceklerini öğrenmelerine yardımcı olmalıdır. Tatbikatların gerçekçi bir şekilde yapılması, çalışanların acil durum anında daha sakin ve etkili bir şekilde hareket etmelerini sağlayabilir.

Dış Kurumlarla Koordinasyon

Acil durumlar sırasında ihtiyaç duyulabilecek dış yardımlar için gerekli kurumlarla iletişim kurulmalı ve iş birliği sağlanmalıdır. Yerel itfaiye, sağlık kuruluşları ve acil durum yönetim birimleri ile yapılan iş birlikleri, acil durumların daha etkili bir şekilde yönetilmesini sağlayabilir. İlgili kurumlarla birlikte düzenli olarak bilgilendirme toplantıları yapılması, her iki tarafın da acil durumlara yönelik hazırlık seviyelerini artırabilir. Acil durum planları, söz konusu iş birlikleri ile desteklenerek daha kapsamlı ve etkili bir hâle getirilebilir.

Acil eylem planları, iş yerlerinin güvenliğini artıran ve çalışanları koruyan önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Acil durum eylem planlarının etkin bir şekilde hazırlanması ve uygulanması, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda iş yeri güvenliğini artırmaya yardımcı olan kritik bir adımdır. 

İşverenler, acil durum planlarının hazırlanması konusunda gereken hassasiyeti göstererek iş sağlığı ve güvenliği kültürünü daha ileriye taşıyabilir. Hazırlıklı olmak hayat kurtarabileceği için her çalışan ve işveren güvenlik önlemlerine gereken önemi vermeli, birlikte daha güvenli bir çalışma ortamı oluşturmaya odaklanmalıdır.

Acil Durum Planı hazırlanması için bizden ücret hakkında bilgi alabilirsiniz.